Jaarlijks krijgt maar liefst 17% van de werknemers te maken met burn-out gerelateerde klachten. Dit zijn ongeveer 1.3 miljoen mensen per jaar. [1] Het krijgen van een burn-out heeft een flinke impact op je mentale gezondheid en kan leiden tot langdurige uitval.
Denk je dat jij tegen een burn-out aan zit? Of vermoed je dat iemand in je omgeving kampt met burn-out gerelateerde klachten? Hieronder lees je meer over het herkennen van een burn-out, bij jezelf en anderen.
Wat is een burn-out?
Een burn-out ontstaat niet op de ene op andere dag. Het is het gevolg van een lange periode van stress en overspanning. Je voelt je uitgeput en je energie is als het ware ‘opgebrand’.
Aangezien je veel stress ervaart, is je lijf in een continue staat van alertheid. Dit kost je ontzettend veel energie, niet alleen mentaal maar ook fysiek. Je voelt je dus niet alleen opgebrand, maar ook fysiek merk je het gebrek aan energie. In het begin kun je hier nog wel mee omgaan, maar na een tijdje lukt dit simpelweg niet meer. Normale taken lijken opeens een gigantische opgave en je verliest de grip op de situatie.
Wat is het verschil met overspannenheid?
Een burn-out en overspannenheid zijn twee verschillende termen, maar toch worden ze vaak door elkaar gebruikt. Wanneer we spreken van ‘overspannen’ hebben we het over het voorstadium van een burn-out. Er is nog geen sprake van fysieke uitputting, maar je lichaam leeft al wel een tijdje op de reserve-energie.
Overspannenheid is relatief eenvoudig omkeerbaar. Wanneer je de bron van de stress weghaalt, verdwijnt het overspannen gevoel al binnen enkele weken. Echter, als je de tekenen van overspannenheid negeert en blijft snoepen van de reserve-energie, raak je burned out. Je lichaam is dan volledig uitgeput. [2]
Lees hier meer over het verschil tussen stress, overspannenheid en een burn-out.
Hoe herken je een burn-out?
Hoe weet je of je een burn-out hebt? De fysieke en mentale klachten verschillen per persoon. Wanneer je langer dan een half jaar last hebt van lichamelijke en psychische klachten, ben je burned-out. [3]
Psychische symptomen
- Geestelijk vermoeid
- Snel prikkelbaar
- Emotioneel
- Opgejaagd gevoel
- Machteloos gevoel
- Gewone dagelijkse bezigheden lukken niet meer
- Cynisch reageren
- Onzekerheid
- Besluiteloosheid
Lichamelijke symptomen
- Fysieke vermoeidheid
- Hoge bloeddruk
- Hyperventilatie
- Hartkloppingen
- Vermoeidheid
- Slapeloosheid
- Benauwdheid
- Veranderende eetlust
- Verminderd libido
- Lage weerstand
- Hoofdpijn
Zoals je ziet zijn er een hoop symptomen van een burn-out. Deze hoef je niet allemaal te ervaren. Wanneer je last hebt van spanningsklachten zoals lichamelijke en geestelijke moeheid, kan dit al duiden op een burn-out.
Waarom het zo belangrijk is om een burn-out vroegtijdig te herkennen
Hoe langer je blijft rondlopen met stress, hoe slechter het voor je is. Echter, signalen van een burn-out zijn niet altijd eenvoudig te herkennen. De klachten lijken op het eerste gezicht onschuldig. Misschien denk je dat de vermoeidheid vanzelf over gaat. Je blijft maar doorgaan, maar je reserve-energie raakt een keer op. En dan ben je helaas verder van huis. Daarom is het erg belangrijk om alle klachten serieus te nemen.
Hoe eerder je signalen herkent, hoe sneller je kunt herstellen. Ben je er in een vroeg stadium bij? Misschien wanneer er nog geen sprake is van fysieke uitputting? Dan kan een burn-out zelfs nog worden voorkomen. Wees altijd eerlijk tegen jezelf en trek aan de bel als je (ook al zijn het maar kleine) tekenen herkent.
Behandeling bij een burn-out
Een burn-out kan je leven behoorlijk op zijn kop zetten. Even rustig aan doen biedt echter geen oplossing meer. In de meeste gevallen begeleidt de huisarts of een praktijkondersteuner je bij het herstel. Alhoewel het tijdens het herstel vooral draait om rust, kan ook een burn-out psycholoog je verder helpen.
Een burn-out is een opstapeling van eerdere gebeurtenissen en het negeren van grenzen. Je wilt natuurlijk het liefst dat dit in de toekomst niet weer gebeurd. Daarom richt de therapie zich hoofdzakelijk op de manier waarop je met spanning omgaat. En hoe je dit in de toekomst wellicht kunt veranderen. Zo houd je de controle over jezelf en voorkom je dat je in de toekomst weer uitgeput raakt. [4]
Online hulp door een burn-out psycholoog
Herken je symptomen van een burn-out? Onze online psychologen zijn gespecialiseerd in burn-out en helpen je graag bij een duurzaam herstel. Het grote voordeel van online therapie is dat je je huis niet uit hoeft. De behandeling vindt gewoon plaats op je eigen bank. Vraag je je af of een online psycholoog iets voor jou is? Vraag gerust een kennismakingsgesprek aan. Dit is altijd gratis.
FAQ
Wat zijn de oorzaken van een burn-out?
Er zijn diverse oorzaken van een burn-out. Je krijgt een burn-out als je een lange tijd teveel stress ervaart. Deze stress kan ontstaan door een hoge werkdruk, maar ook spanning in het privéleven kan de oorzaak zijn. Het kan ook getriggerd worden door een heftige gebeurtenis zoals een overlijden of een relatiebreuk.
Hoe lang duurt een burn-out?
Hoe lang de herstelperiode duurt, verschilt per persoon. Het kan maanden, maar ook jaren duren. Vaak duurt het herstel een jaar of langer. [5]
Kan ik een burn-out en depressie tegelijkertijd hebben?
Wanneer je een burn-out hebt, heb je niet per sé een psychische aandoening. Bij een ernstige burn-out kan het echter wel voorkomen dat je een angst- of stemmingsstoornis ontwikkeld. Het is dus mogelijk dat je naast een burn-out ook een depressie hebt.
Bronnen:
[1] Burn Out Poli. (z.d.). Burn Out Poli | Feiten en cijfers | 1 Op de 6 werknemers is burn out. Burn Out Poli. Via: Burnoutpoli.nl
[2] Kok, B. (2022, 1 november). Het verschil tussen overspannen en burn out. Burn Out Poli. Via: Burnoutpoli.nl
[3] Rübsteck, L. (2022, 26 oktober). Burn-out: herken de symptomen en oorzaken. Via: Psyned.nl
[4] Ik heb een burn-out | Thuisarts.nl. (2018, 1 november). Via: Thuisarts.nl
[5] Psyned. (2022, 3 augustus). Burn-out behandeling: hoe herstel je van een burn-out? Via: Psyned.nl