De donkere dagen zijn nu officieel aangebroken. Je gaat naar werk of studie in het donker en komt ook in het donker weer thuis.. We snappen dat dit niet heel goed voor je gemoedstoestand is. Dit is dan ook de periode dat mensen in een zogenoemde herfst- of winterdip belanden.
Voel je je vermoeid? En wil je het liefst de hele dag op de bank doorbrengen? Hieronder geven we tips om een herfst- en winterdip te voorkomen.
Wat is een herfst- of winterdip?
Wanneer de zomer voorbij is, ervaren veel mensen een verandering in hun gemoedstoestand. De dagen worden korter, kouder en donkerder. Dit kan een negatief effect hebben op je stemming. Je voelt je somber, vermoeid en hebt nergens meer zin in.
De oorzaak van deze klachten ligt in de meeste gevallen bij een gebrek aan daglicht. Waar je in de zomer de hele dag kunt genieten van de zon, is het in de herfst/winter steeds eerder donker. Dit heeft een effect op onze biologische klok. Deze kan in het najaar zelfs ontregeld raken. Bovendien wordt er meer melatonine aangemaakt in je lichaam bij een tekort aan daglicht. Van dit stofje word je slaperig.
Kenmerken herfst- en winterdip: [1]
- Somber of neerslachtig
- Lusteloos
- Vermoeid of weinig energie
- Concentratieproblemen
- Veel behoefte aan slaap
- Veel willen eten
Het verschil tussen een dip en een depressie
Een herfst- of winterdip kenmerkt zich door klachten die ook bij een depressie voorkomen, zoals somberheid en gebrek aan motivatie. Deze klachten gaan echter vaak binnen een korte tijd over. Kenmerkend aan een herfst- en winterdip is dat de klachten verdwijnen zodra de lente begint. De dagen worden langer en warmer, wat leidt tot een betere gemoedstoestand.
We spreken van een depressie wanneer klachten langer dan twee weken duren en wanneer je vrijwel nergens meer echt van kunt genieten. Je kijkt nergens meer naar uit, je slaapt slecht en kunt je nauwelijks concentreren. [2] Een depressie veroorzaakt door te weinig daglicht wordt ook wel een winterdepressie genoemd.
Ervaar je nog steeds klachten in het voorjaar? Dan is er geen sprake van een seizoensgebonden- of winterdepressie.
Kan een herfst- of winterdip leiden tot een depressie?
Een herfst- of winterdip kan wel degelijk leiden tot een depressieve stoornis, maar dit gebeurt lang niet altijd. De depressie kan ontstaan door een verstoring van de natuurlijke dag- en nachtritmes van het lichaam, maar in sommige gevallen staat het hier ook los van.
Symptomen van een depressie:
- Neerslachtig of somber gevoel
- Geen interesse meer in de buitenwereld of activiteiten
- Rusteloos gevoel
- Problemen met gewicht
- Concentratieproblemen
- Je voelt je waardeloos
- Vermoeidheid
- Minder goed kunnen slapen of slapeloosheid
- Nadenken over de dood of zelfdoding
Tips om een herfst- en winterdip te voorkomen
Een herfst- of winterdip heeft veel impact op je gemoedstoestand. Maar we hebben goed nieuws: het is mogelijk om een herfst- of winterdip te voorkomen.
1. Genoeg bewegen
Misschien heb je in de winter minder zin om de deur uit te gaan, maar ook op koudere dagen is bewegen belangrijk. Of je nu gaat touwtje springen, fitnessen of wandelen: bewegen helpt tegen de winterdip. Na beweging wordt er een geluksstofje geproduceerd waardoor je je beter gaat voelen. Probeer daarom elke dag minimaal 10 minuten te bewegen. [3]
2. Zoek daglicht op
Een dip in de herfst of winter wordt veroorzaakt door een gebrek aan daglicht. Om een dip te voorkomen, is het daarom belangrijk om zoveel mogelijk daglicht mee te pakken. Gooi de gordijnen open en ga lekker naar buiten als het licht is.
3. Lichttherapie
Naar buiten gaan helpt tegen een dipje. Je bent in beweging en krijgt meer daglicht binnen: win-win dus! Maar hoe doe je dat dan op een sombere herfstdag wanneer de zon niet schijnt? Lichttherapie helpt bij het voorkomen en behandelen van een seizoensgebonden depressie.
Ga iedere dag een half uurtje voor een speciale daglichtlamp zitten, het liefst direct na het opstaan. Door lichttherapie stopt je lichaam met het aanmaken van extra melatonine waardoor de klachten sneller verdwijnen. [4]
Vermoed je dat je een depressie hebt?
Merk je dat je nergens meer van geniet? Of heb je al een tijdje last van depressieve gevoelens? Wanneer je klachten aanhouden of erger worden, is het verstandig om hulp te zoeken. Onze online psychologen nemen jouw klachten altijd serieus. Door middel van cognitieve gedragstherapie helpt een depressie psycholoog je met het controleren en reguleren van jouw stemming. Zo voel je je langzaam weer de oude.
Wil je meer weten over cognitieve gedragstherapie? Of zoek je hulp bij een depressie? Vraag een gratis kennismakingsgesprek aan met een van onze psychologen of neem contact op voor meer informatie.
Veel gestelde vragen over winterdip:
Wat zijn symptomen van een herfst- of winterdip?
Bij een dip in het najaar of de winter heb je vaak last van deze symptomen:
- Somber of neerslachtig gevoel
- Je voelt je vermoeid: je hebt veel behoefte aan slaap
- Veranderd eetpatroon: je wilt veel eten
- Moeite met concentreren
- Je voelt je lusteloos
Wat zijn kenmerken van een winterdepressie?
Wanneer de volgende symptomen langer dan twee weken aanhouden, heb je last van een depressie:
- Neerslachtig of somber gevoel
- Geen interesse meer in de buitenwereld of activiteiten
- Rusteloos gevoel
- Problemen met gewicht
- Concentratieproblemen
- Je voelt je waardeloos
- Vermoeidheid
- Minder goed kunnen slapen of slapeloosheid
- Nadenken over de dood of zelfdoding
Verdwijnen jouw klachten niet in het voorjaar? Dan is er geen sprake meer van een winterdepressie.
Wanneer naar de huisarts met een winterdip?
Heb je meer dan twee weken last van een somber gevoel, concentratieproblemen of vermoeidheid? Dan is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts. Deze geeft je advies om de (winter)depressie aan te pakken. Ook kun je contact opnemen met een psycholoog of doorverwezen worden door de arts.
Bronnen:
[1] Winterdepressie: over de ziekte | UMC Groningen. (z.d.). umcg.nl. Via: Umcg.nl
[2] NU.nl. (2022, 26 oktober). Zo voorkom je een herfstdip: “Bewegen is heel belangrijk”. Via: Nu.nl
[3] Gezond en vrolijk de herfst en winter door. (z.d.). Pfizer. Via Pfizer.nl
[4] Lichttherapie bij winterdepressie | UMC Groningen. (z.d.). umcg.nl. Via: Umcg.nl