Autisme komt voor bij 1% van de Nederlandse bevolking. Dit komt neer op zo’n 170.000 mensen. Echter, in de praktijk krijgen veel minder mensen de diagnose autismespectrumstoornis (ASS). [1] Vooral bij vrouwen wordt autisme minder goed herkend. Hierdoor wordt de diagnose bij vrouwen vaker gemist of pas op latere leeftijd ontdekt.
Maar hoe kan dit? En welke symptomen kunnen wijzen op autisme? Hier lees je alles over waarom autisme bij vrouwen vaak op latere leeftijd wordt ontdekt.
Wat is autisme?
Autisme, tegenwoordig ook wel autismespectrumstoornis (ASS) genoemd, is volgens de Nederlandse Vereniging voor Autisme een verzamelnaam voor gedragskenmerken die te maken hebben met een kwetsbaarheid op de volgende gebieden: sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken en handelen, prikkelverwerking en het filteren en integreren van informatie. [1]
Autisme kan bij iedereen voorkomen, zowel kinderen als volwassenen, ongeacht het intelligentieniveau en de leeftijd. Het kan zich op verschillende manieren uiten en komt in verschillende gradaties. Wat autisme precies inhoudt, kan daarom per persoon verschillen.
Waarom wordt autisme bij vrouwen vaak laat ontdekt?
Volgens het Autisme Centrum Groningen [2] komt autisme bij vrouwen op latere leeftijd steeds vaker voor. Vaak zijn de klachten al langere tijd aanwezig, maar werden deze nooit geassocieerd met autisme. Er wordt dus pas op latere leeftijd herkend waar bepaalde problemen vandaan komen.
Een reden waarom de symptomen van autisme niet eerder herkend worden, is omdat vrouwen de klachten vaak camoufleren. Zo laten vrouwen het bijvoorbeeld niet altijd weten wanneer zij overprikkeld zijn. Dit kan komen omdat ze bang zijn om niet serieus te worden genomen.
Omdat vrouwen de klachten proberen te camoufleren, kan autisme zich uiten in minder opvallende manieren. Denk bijvoorbeeld aan het bewegen van je been onder de tafel of het imiteren van gedrag van anderen.
Het camoufleren van autisme of het niet weten hoe je ermee om kan gaan, kan leiden tot psychische klachten, zoals chronische vermoeidheid of overprikkeling. Wanneer de problemen toenemen, besluiten vrouwen in sommige gevallen toch een onderzoek uit te laten voeren. En hier kan heel onverwachts de diagnose autismespectrumstoornis uitkomen. [2]
Symptomen van autisme bij vrouwen
Symptomen die kunnen wijzen op autisme worden bij vrouwen vaak pas op latere leeftijd bekend. Omdat zij een lange tijd rondlopen met bepaalde klachten, zoals concentratieproblemen of een overweldigend gevoel, kan de kans op psychische problemen groter worden.
Dit zijn veelvoorkomende symptomen van autismespectrumstoornis bij vrouwen: [2]
- Chaos in het hoofd
- Sociaal sterker dan mannen
- Vaak goed in plannen en organiseren
- Kunnen veel praten en vaak eenrichtingsverkeer
- Angstgevoelens
- Onzeker over zichzelf
- Goed in observeren en het spiegelen van andermans gedrag
- Gaan vaak over hun grenzen heen
- Chronisch moe door compenseren
Vrouwen met autisme lijken communicatief sterk, sociaal en flexibel. Daarom wordt autisme vaak niet herkend en over het hoofd gezien. Maar wanneer het ontdekt wordt, kan dit een grote opluchting zijn voor vrouwen. Ze weten eindelijk waar de klachten en problemen vandaan komen en begrijpen zichzelf vaak ook beter.
Hulp bij het omgaan met autisme
De laatste tijd is er steeds meer aandacht voor autisme bij vrouwen. Ook wordt er steeds meer hulp geboden voor vrouwen die het op latere leeftijd ontdekken. Herken je symptomen van autisme bij jezelf? Of wil je beter leren omgaan met autisme? Dan kan een psycholoog je hierbij helpen.
De juiste hulp bij het omgaan met autisme is erg belangrijk. Wanneer je een lange tijd rondloopt met klachten of niet goed weet hoe je ermee om kunt gaan, kan autisme namelijk leiden tot andere klachten en diagnoses. Zo blijkt uit gegevens van het Nederlands Autisme Register dat 38% van de mensen met autisme last heeft van slaapproblemen en 40% heeft bijkomende psychische diagnoses, zoals ADHD en depressie. [3]
Er is geen behandeling voor autisme, maar je kunt er wel beter mee leren omgaan. Onze online psychologen helpen je hier graag bij. We geven persoonlijk advies en plannen een gesprek bij een psycholoog die 100% bij je past. Plan hier een kennismakingsgesprek.
Veel gestelde vragen over autisme:
Hoe vaak komt autisme voor?
Volgens internationaal onderzoek komt autisme voor bij 1% van de bevolking. In Nederland hebben ongeveer 170.000 mensen een vorm van autisme. Volgens de GGZ Standaarden wordt autisme vaker gediagnosticeerd bij mannen dan bij vrouwen. [3]
Wat zijn kenmerken van autisme?
Autisme of autismespectrumstoornis (ASS) is voor iedereen anders en komt voor in verschillende gradaties. Dit betekent dat de kenmerken ook bij iedereen anders kunnen zijn. Een aantal veelvoorkomende kenmerken zijn problemen bij prikkelverwerking, moeite met communiceren en beperkingen in sociale interactie. [4]
Hoe kan ik testen op autisme?
Autisme of een vorm van autisme kan niet worden vastgesteld door lichamelijk onderzoek. Het kan enkel worden gediagnosticeerd aan de hand van gedragskenmerken. Hier worden vragenlijsten, interviews en observaties voor gebruikt. [3]
Bronnen:
[1] NVA, Nederlandse Vereniging voor Autisme. (2023, 13 maart). NVA – Wat is autisme? https://www.autisme.nl/over-autisme/wat-is-autisme/
[2] Heslinga, C. (2021). Autisme bij vrouwen op latere leeftijd. Autisme Centrum Groningen. https://www.autismecentrum-groningen.nl/autisme-bij-vrouwen-op-latere-leeftijd/
[3] GGZ standaarden. (z.d.). https://www.ggzstandaarden.nl/zorgstandaarden/autisme/over-autisme/wat-is-autisme/wat-kenmerkt-autisme
[4] Psyned. (2022, 28 juli). Wat is autisme? en wat zijn de kenmerken van autisme | Psyned. https://www.psyned.nl/autisme/