Ongeveer 200.000 Nederlanders krijgen jaarlijks te maken met een eetstoornis. [1] Een eetstoornis is niet altijd zichtbaar aan de buitenkant, al wordt dit wel vaak gedacht. Er zijn namelijk verschillende eetstoornissen met elk eigen kenmerken. Zo hoef je niet per sé een laag lichaamsgewicht te hebben of heel weinig te eten om een eetstoornis te hebben.
Verschillende eetstoornissen
Het obsessief bezig zijn met lichaamsgewicht in combinatie met een negatief zelfbeeld uit zich op verschillende manieren. Om deze reden onderscheiden we een aantal verschillende eetstoornissen van elkaar.
Hieronder zetten we de meest voorkomende eetstoornissen op een rij.
1. Anorexia nervosa
Anorexia nervosa is een van de meest bekende eetstoornissen. Het kenmerkt zich door een laag gewicht en een verstoord lichaamsbeeld. [1] Mensen met anorexia denken vaak dat zij te dik zijn terwijl dit in werkelijkheid niet zo is. Ze doen er alles aan om af te vallen of om niet aan te komen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het nemen van een laxeermiddel, expres overgeven of overmatig sporten. Soms wordt eten helemaal vermeden
2. Boulimia nervosa
Boulimia nervosa heeft een aantal dezelfde symptomen als anorexia nervosa, maar het is een compleet andere eetstoornis. Iemand met boulimia nervosa ervaart veel voorkomende eetbuien. Dit betekent dat iemand in korte tijd een grote hoeveelheid voedsel eet en hier op dat moment niet mee kan stoppen. Diegene verliest letterlijk en figuurlijk de controle.
Als gevolg van deze eetbuien wordt er compensatiegedrag vertoond. Iemand gaat opeens obsessief lijnen, overmatig sporten of laxeermiddelen gebruiken omdat zij zich slecht voelen over hun eetgedrag. Boulimia nervosa is niet altijd zichtbaar van de buitenkant aangezien personen met deze eetstoornis vaak een normaal gewicht hebben.
3. Orthorexia nervosa
Dit is een iets meer onbekende eetstoornis: orthorexia nervosa. Wanneer je orthorexia nervosa hebt, ben je obsessief bezig met gezond eten. Het begint vaak onschuldig, maar na verloop van tijd ga je veel voedingsmiddelen vermijden. Je eet geen suikers meer, koolhydraten laat je staan en je wilt ook eigenlijk geen vlees meer eten. Uiteindelijk eet je eigenlijk alleen maar fruit en groente. Je valt hierdoor niet alleen veel af, maar mist ook een hoop belangrijke voedingsstoffen.
Bij orthorexia nervosa gaat het minder om de hoeveelheid voedsel die je eet, maar juist om de kwaliteit ervan. In sommige gevallen kan deze eetstoornis overslaan naar anorexia. [2]
4. Binge Eating Disorder (eetbuistoornis)
Binge Eating Disorder, ook wel eetbuistoornis genoemd, is een eetstoornis waarbij iemand veel last heeft van eetbuien. Maar in tegenstelling tot boulimia nervosa ervaar je niet de drang om deze eetbuien te compenseren. Er is dus geen sprake van overmatig sporten of braken om het gewicht weer te verliezen. Hierdoor hebben mensen met een eetbuistoornis vaak overgewicht of obesitas.
De eetbuien zijn vaak een manier om met stress om te gaan. Echter, na deze eetbuien kan een persoon zich wel slecht voelen.
5. ARFID
ARFID staat voor Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder. Deze eetstoornis is relatief nieuw en is in 2013 opgenomen als een officiële eetstoornis. Wanneer je ARFID hebt, krijg je te weinig voedsel binnen. Dit kan twee redenen hebben:
- Je eet te weinig omdat je bepaalde voedingsmiddelen niet wilt of kan eten vanwege de smaak, kleur, textuur of geur.
- Je eet normale producten, maar eet hier te weinig van omdat je geen plezier beleeft aan het eten.
Doordat je te weinig voedsel binnen krijgt, val je af. ARFID kenmerkt zich dan ook door een laag lichaamsgewicht. Een belangrijk verschil met anorexia nervosa is dat deze eetstoornis niet gepaard gaat met een verstoord lichaamsbeeld of angst om aan te komen. [1]
6. Eetstoornis Niet Anderszins Omschreven (NAO)
Soms komt het voor dat iemand symptomen van meerdere verschillende eetstoornissen herkent. Je herkent bijvoorbeeld alle kenmerken van anorexia nervosa, maar je gewicht is normaal. De eetstoornis Niet Anderszins Omschreven (NAO) is een eetstoornis waarmee je gediagnosticeerd wordt als je niet voldoet aan alle criteria van andere eetstoornissen, maar wel aan een aantal.
NAO is net zo serieus als de eerder genoemde eetstoornissen en moet ook professioneel behandeld worden.
Hulp bij een eetstoornis
Er zijn een aantal verschillende eetstoornissen met elk hun eigen symptomen. Omdat deze symptomen niet vanzelf overgaan, is het belangrijk om professionele hulp bij een eetstoornis in te schakelen. Wist je dat met de juiste hulp de meeste mensen met een eetstoornis volledig herstellen? Een deskundige helpt je bij het diagnosticeren van de eetstoornis en maakt een persoonlijk behandelplan.
Bij De Online Psycholoog bieden we onder andere cognitieve gedragstherapie als behandeling bij eetstoornissen. Samen met een therapeut gaan jullie aan de slag met het verbeteren van jouw gezondheid. Meer weten? Plan een gratis kennismakingsgesprek in of stel je vragen via het contactformulier.
Veel gestelde vragen over verschillende eetstoornissen
Wat is de meest voorkomende eetstoornis?
De meest voorkomende eetstoornissen zijn boulimia nervosa, anorexia nervosa en een eetbuistoornis. Zowel vrouwen als mannen kunnen een eetstoornis krijgen. Het komt echter het meeste voor bij jonge vrouwen.
Hoe weet ik welke eetstoornis ik heb?
Het kan lastig zijn om te bepalen welke eetstoornis je hebt. Soms overlappen de symptomen en herken je je een beetje in alle verschillende typen. Wanneer dit het geval is, adviseren we je om met een arts of therapeut te praten. Deze kunnen samen met jou bepalen welke eetstoornis je mogelijk hebt. Bovendien zijn er ook online zelftesten die je kunt doen.
Hoe wordt een eetstoornis behandeld?
Aangezien er verschillende eetstoornissen zijn, worden deze ook op een andere manier behandeld. Ieder persoon ontvangt een persoonlijke behandeling. Deze bestaat vaak uit cognitieve gedragstherapie en gedragsverandering.
Bronnen:
[1] Redactie GGZ. (2022, 27 mei). Toename van aantal en ernst van de problematiek bij jongeren met eetstoornissen. ggznieuws.nl. https://www.ggznieuws.nl/toename-van-aantal-en-ernst-van-de-problematiek-bij-jongeren-met-eetstoornissen/
[2] Parnassia Groep. (z.d.). Orthorexia nervosa. https://www.parnassiagroep.nl/uw-probleem/eetstoornis/orthorexia-nervosa