Auto rijden, spinnen of sociale interacties: iedereen is wel eens ergens bang voor. Angst is een normale reactie van je lichaam in een bedreigende situatie, maar wanneer je angst ervaart wanneer er eigenlijk niets aan de hand is, kan dit je onwijs in de weg zitten.
Als de angst je dagelijks functioneren belemmert, spreken we van een angststoornis. In sommige gevallen neemt de angst je leven letterlijk en figuurlijk over. En dit is allesbehalve fijn. Wil je jouw angst overwinnen? Waar je ook bang voor bent, een angststoornis is erg goed te behandelen.
Lees hier tips om jouw angst te overwinnen en een eventuele angststoornis aan te pakken.
Wat is angst?
Wanneer je in een bedreigende situatie terechtkomt, is angst een normale reactie van je lichaam. Deze reactie helpt je om te reageren. Je lichaam maakt zich namelijk klaar om te vluchten of om te vechten. Je hart gaat sneller kloppen, je begint te zweten en ook je ademhaling versnelt. Ook maakt je lichaam meer adrenaline en cortisol, de twee bekende stresshormonen, aan. Dit zijn allemaal normale reacties en hier hoef je je geen zorgen over te maken. [1]
Maar als je angst ervaart wanneer er geen gevaar is of wanneer je zo’n intense angst ervaart dat je niet meer normaal kunt functioneren, kan er sprake zijn van een angststoornis.
Heb ik een angststoornis?
Wist je dat ongeveer 25% van de volwassenen te maken krijgt met een angststoornis? Het is dan ook een van de meest voorkomende psychische aandoeningen in Nederland. [2]
Je moet een angststoornis zien als een verzamelnaam voor verschillende angsten. Zo kun je bijvoorbeeld een sociale fobie hebben als je angst hebt voor sociale situaties of interacties. Maar ook valt een paniekstoornis waarbij je regelmatig paniekaanvallen ervaart onder een angststoornis.
Symptomen van een angststoornis
Maar hoe weet je nu of je een angststoornis hebt? Zoals we eerder al zeiden is het heel normaal om soms angst te ervaren. Maar wanneer het je dagelijks leven beïnvloedt en wanneer je bijvoorbeeld hele normale situaties gaat vermijden, is het mogelijk dat een angst is uitgegroeid tot een angststoornis die langzaam je leven overneemt.
Symptomen van een angststoornis kunnen verschillen per persoon. Bovendien zijn er meerdere soorten angststoornissen en hebben deze allemaal hun eigen kenmerken. Er zijn wel enkele klachten die vaak voorkomen, zoals:
- Veel piekeren
- Angstige gedachten
- Slaapproblemen
- Concentratieproblemen
- Lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, hartkloppingen en misselijkheid
- Paniekaanvallen
Angst overwinnen: 3 praktische tips
Je angst overwinnen; het klinkt makkelijker dan dat het is. Maar je kunt wel echt zelf je angsten overwinnen en je zelfvertrouwen vergroten. Dit zijn een aantal tips die je kunnen helpen.
1. Blijf dingen doen die je eng vindt
Wanneer je ergens bang voor bent, gaan we deze situaties of dingen het liefst uit de weg. We willen de confrontatie niet aangaan omdat we ons dan blootstellen aan gevaar. Angst kan er dus voor zorgen dat je hele gewone situaties gaat vermijden, zoals reizen in het openbaar vervoer of het zitten op een druk terras. Maar dit is juist niet de bedoeling. Uit onderzoek blijkt dat het goed is om je angst juist op te zoeken.
Om angst te overwinnen is het goed om de situatie die je eng vindt juist aan te gaan. Wanneer je de ‘gevaarlijke situatie’ vermijdt, blijft de angst namelijk in stand. Ga stapje voor stapje je angst aan en je merkt dat je zelfvertrouwen groeit. [3, 4]
2. Leer ontspanningstechnieken
Ontspanningstechnieken kunnen helpen bij het angst overwinnen. Simpele ademhalingsoefeningen die iedereen kan doen, zijn het meest effectief. [3] De manier waarop je ademt, heeft namelijk invloed op je hartslag en bloeddruk. En je hartslag en bloeddruk spelen een belangrijke rol bij het reguleren van de angst- en stressniveaus in je lichaam.
Wanneer je diep ademhaalt, krijgen je hersenen meer zuurstof en dit zorgt voor een verlaagde bloeddruk en hartslag. Je lichaam krijgt vervolgens een teken dat je veilig bent en kunt ontspannen. Zo neemt de angst langzaam af.
3. Praat met iemand die je vertrouwt
Heeft je angst een grotere impact op je leven dan je dacht? Je kunt proberen om de angst zelf te overwinnen, maar je hoeft dit niet alleen te doen. Er zijn een hoop mensen en instanties die je hierbij willen helpen. Praat met iemand die je vertrouwt, zoals je broer/zus, vriend/vriendin of een collega. Ook kun je altijd terecht bij de huisarts met angstklachten.
Professionele hulp bij angst overwinnen
Wanneer je last hebt van intense angst, paniekaanvallen of veel aan het piekeren bent, kun je professionele hulp inschakelen. Een psycholoog helpt je bij het identificeren en aanpakken van negatieve gedachten die te maken hebben met jouw angst. Onze online psychologen zijn breed opgeleid en bieden diverse behandelmethoden voor angststoornissen. Elk persoon is uniek en daarom ontvang je altijd een behandelplan op maat. Plan hier een gratis kennismaking!
Veel gestelde vragen over angst overwinnen:
Welke angststoornissen zijn er?
Er zijn verschillende soorten angststoornissen die voor verschillende klachten kunnen zorgen. Een aantal van de meest voorkomende angststoornissen zijn:
- Gegeneraliseerde angststoornis: angst over dagelijkse gebeurtenissen en situaties, zoals werk of gezondheid.
- Paniekstoornis: regelmatige paniekaanvallen of bang voor het krijgen van paniekaanvallen.
- Agorafobie: angst voor plekken waar iemand zich niet eenvoudig kan terugtrekken, zoals openbare plaatsen.
- Sociale fobie: angst voor sociale situaties en interacties.
- Specifieke fobie: bang voor een specifieke situatie of object.
Wanneer is het nodig om professionele hulp te zoeken voor mijn angst?
Wanneer jouw angst je dagelijks functioneren beïnvloedt, is het verstandig om hulp te zoeken. Dus bijvoorbeeld wanneer je jouw normale activiteiten niet meer zonder belemmering kunt uitvoeren of wanneer het je mentaal welzijn beïnvloed.
Hoe wordt angst behandeld?
Angststoornissen kunnen op diverse manieren worden behandeld door een psycholoog. Effectieve behandeltechnieken zijn cognitieve gedragstherapie (CGT), EMDR-therapie en Exposure Therapy. Ook worden er ademhalings- en ontspanningsoefeningen gebruikt tijdens de behandeling van een angststoornis.
Bronnen:
[1] Psyned. (2023, mei 24). Angststoornis of fobie? Angst overwinnen | Psyned. https://www.psyned.nl/angsten/
[2] Castagna, G. (2022). Cijfers psychische gezondheid. Trimbos-instituut. https://www.trimbos.nl/kennis/cijfers/psychische-gezondheid-ggz/
[3] Sikkel, M. (2020). Zo kun je je angst overwinnen: 4 tips. Psychologie Magazine. https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/zo-overwin-je-je-angst/
[4] Rooijen, K. (2018) Preventie en behandeling van angst. Nederlands Jeugdinstituut