Veel jongeren worstelen met psychische klachten. Het zijn cijfers die we liever niet noemen, maar in 2023 gaf 14.1% van de jongeren aan dat zij wel eens serieus dachten om een eind aan hun leven te maken. Het aantal zelfdodingen onder jongeren is in 10 jaar zelfs met 17% toegenomen. [1] Zelfdoding is dan ook een van de belangrijkste doodsoorzaken onder jongvolwassenen. Het is belangrijk dat jongeren hun gevoelens en gedachten bespreken met ouders, vrienden of leerkrachten. Toch houden veel jongvolwassenen hun donkere gedachten voor hun.
In het Amsterdam UMC wordt geëxperimenteerd met een nieuwe behandelmethode voor suïcidale gedachten onder jongeren. Tijdens de Repairstudie gaan jongeren samen met hun ouders in therapie.
Repairstudie: samen met ouders in therapie
Er zijn nog geen optimale behandelingen voor jongeren met suïcidale gedachten. Er zijn wel een aantal behandelingen die aanslaan, maar niet bij iedereen. Een reden dat er nog geen optimale behandeling beschikbaar is, is omdat er weinig onderzoek wordt gedaan. Meedoen aan onderzoek is vaak te risicovol voor deze groep kwetsbare jongeren.
Na veel voorbereidend werk is het Amsterdam UMC vorig jaar begonnen met de Repairstudie. Deze studie is gericht op de behandeling van suïcidaliteit onder jongvolwassenen. Waar veel jongeren nu individueel worden behandeld voor donkere gedachten, pakt het UMC het anders aan. Zij onderzoeken de mogelijkheden van Attachment Based Family Therapy (ABFT). Tijdens deze vorm van therapie staat niet alleen de persoon met donkere gedachten centraal, maar ook worden zijn/haar ouders erbij betrokken.
Steun bij ouders kan bescherming bieden
Veel jongeren met donkere gedachten zijn geneigd om hier niet over te praten. Niet met hun ouders of verzorgers, maar ook niet met hun vrienden of leerkrachten. Ze worstelen in stilte met suïcidale gedachten uit schaamte. Ook willen ze hun omgeving niet tot last zijn. Echter, steun van familie kan juist heel belangrijk zijn; het biedt bescherming.
Jongeren hebben soms het gevoel dat niemand hen begrijpt. Ze denken dat ze er alleen voor staan. Tijdens ABFT leren ouders en kinderen elkaar begrijpen in plaats van ruzie te maken. Volgens therapeut Esther Lamens, die al langer gebruikmaakt van ABFT, zullen jongvolwassenen vaker naar hun ouders reiken voor steun wanneer zij zich begrepen voelen. [2]
De focus ligt op luisteren
ABFT therapie begint met gezamenlijke therapiesessies met ouders en kind. Hierna volgen aparte sessies. Tijdens gesprekken met ouders wordt er gekeken naar eigen familiegeschiedenis. Waar komen bepaalde patronen en reacties vandaan? Daarnaast ontvangen de ouders en verzorgers coaching in het voeren van moeilijke gesprekken met hun kind. Zo kan enkel luisteren al heel veel betekenen.
Daarnaast hoef je echt niet altijd te praten over de donkere gedachten. Samen een film kijken of op de bank hangen kan al helpen. Wil je er wel over praten? Dan is het belangrijk om open vragen te stellen en te blijven luisteren, al is dit soms niet altijd even makkelijk.
Resultaten van ABFT bij donkere gedachten
Het onderzoek van het Amsterdam UMC is nu 2,5 jaar bezig. Dit is nog te vroeg om uitspraken te doen, maar de eerste resultaten lijken erg positief. Toch moet er worden onthouden dat ABFT geen wondermiddel is tegen donkere gedachten, angst of een depressie. Het blijft hard werken, ook na de sessies.
Het is mogelijk om mee te doen aan de Repairstudie van het Amsterdam UMC. Lees meer over Attachement Based Family Therapy of meld je direct aan op de website van de Repairstudie.
Bronnen:
[1]Nederlands Jeugdinstituut. (n.d.). Suïcide onder jongvolwassenen toegenomen. https://www.nji.nl/nieuws/suicide-onder-jongvolwassenen-toegenomen
[2] NU.nl. (2023, mei 10). Therapie met je ouders kan helpen bij donkere gedachten. https://www.nu.nl/uit-andere-media/6310010/therapie-met-je-ouders-kan-helpen-bij-donkere-gedachten.html