Wanneer je Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) hebt, vind je het lastig om te concentreren op één taak. Je hebt moeite met het afmaken van opdrachten en je raakt makkelijk afgeleid. Dit zijn een aantal kenmerken van ADHD.
Maar hoe komt dit precies? Een brein met ADHD werkt anders dan een normaal brein. Het brein haakt soms af terwijl je net ergens aan bent begonnen. In dit artikel vertellen we je meer over ADHD, hoe het precies werkt en hoe je ermee om kunt gaan.
Wat is ADHD?
De afkorting ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. ADHD is een van de meest voorkomende stoornissen bij kinderen en volwassenen. Het wordt ook wel een aandachtsstoornis genoemd. Wanneer je ADHD hebt, is het namelijk moeilijker om aandacht te besteden aan taken. Hierdoor raak je snel afgeleid, vind je het lastig om te plannen en kan je je impulsief gedragen.
ADHD uit zich bij iedereen anders. De een kan moeilijk stilzitten terwijl de ander daar helemaal geen last van heeft. Deze stoornis is (nog) niet te genezen, maar er zijn wel behandelingen die helpen bij het omgaan met ADHD.
Hoe werkt ADHD in het brein?
Een brein met ADHD werkt anders dan een brein zonder ADHD. En dit heeft vooral te maken met de communicatie tussen de hersencellen. De hersencellen communiceren minder goed met elkaar, waardoor het brein soms afhaakt.
Dit komt door een tekort aan geluksstofjes, ook wel dopamine of noradrenaline genoemd. Bij ingewikkelde of saaie taken bereikt de prikkel het deel van het brein niet dat voor uitvoering zorgt. Dit leidt tot het niet afmaken of het uitstellen van taken.
Een persoon met ADHD heeft iets meer stimulatie nodig om taken uit te voeren, omdat de prikkels simpelweg een deel van het brein minder goed bereiken. ADHD is dus meer dan soms niet kunnen concentreren. Het kan iemand zijn volledige functioneren beïnvloeden. [1]
De verschillende soorten ADHD
Er zijn meerdere soorten ADHD met verschillende symptomen. De symptomen die jij ervaart, bepalen voor een groot deel welke soort stoornis jij hebt. Wanneer je een aantal van deze kenmerken herkent, betekent het echter niet direct dat jij ADHD hebt. [2]
ADHD-I: ADD
Deze vorm van ADHD staat bekend als ADD. Deze soort kenmerkt zich door concentratie- en aandachtsproblemen. ADD uit zich in deze symptomen:
- Moeite om aandacht bij taken te behouden
- Slordig zijn
- Moeite met plannen
- Moeite met afmaken van taken
- Aanwijzingen niet opvolgen
- Eenvoudig afgeleid worden
- Vergeetachtig
- Dingen kwijtraken
- Taken die langdurige inspanning vragen vermijden
ADHD-D: hyperactief en impulsief
De tweede soort van ADHD uit zich in hyperactiviteit en impulsiviteit. Je ervaart lichamelijke of innerlijke onrust. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het continu bewegen van je handen of voeten terwijl je dit zelf niet door hebt. Kenmerken van ADHD-D zijn:
- Onrustig bewegen
- Ongepast gedrag
- Veel praten
- Weinig of moeilijk rustig kunnen spelen
- Snel boos worden
- Niet op de beurt kunnen wachten
- Anderen storen
- Impulsieve aankopen
- Teveel geld uitgeven
- Te hard rijden
ADHD-C: ADD en ADHD gecombineerd
Het derde type combineert ADHD-I en ADHD-D met elkaar. Je hebt zowel te maken met concentratie- en aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit. Deze soort komt het meeste voor. Je kunt ADHD-C herkennen aan een combinatie van de genoemde symptomen.
ADHD en andere aandoeningen
ADHD komt vaak voor tegelijkertijd met andere aandoeningen, zoals een depressie, angst of burn-out. Het kan zelfs voorkomen dat ADHD over het hoofd wordt gezien als een volwassene met een ander probleem kampt. Wanneer iemand met ADHD ook te maken heeft met andere aandoeningen, wordt dit comorbiditeit genoemd. Bijvoorbeeld autisme wordt vaak verward met ADHD en kan ook samen met de aandachtsstoornis voorkomen. [3]
Hoe kun je het beste omgaan met ADHD?
ADHD is niet te genezen, maar je kunt er wel beter mee leren omgaan. Wanneer iemand gediagnosticeerd wordt met ADHD kan dit veel van zijn of haar problemen of klachten verklaren. Om er beter mee leren om te gaan, kun je met een psycholoog praten. Hij of zij helpt jou bij het herkennen van signalen en het creëren van meer rust.
Ook is het mogelijk om medicatie te slikken. Deze medicatie kan je helpen bij het creëren van innerlijke rust. Laat je hier altijd over adviseren door een arts. [3]
Behandeling bij een online psycholoog
Wanneer je twijfelt of je ADHD hebt, kan een psycholoog jou helpen bij het diagnosticeren van deze aandachtsstoornis. Maar ook als je niet helemaal goed weet hoe je nu met ADHD om moet gaan, kan een online psycholoog je helpen. Benieuwd of online therapie iets voor jou of jouw kind is? Vraag hieronder een gratis kennismakingsgesprek aan. Dit is helemaal gratis!
Veel gestelde vragen over ADHD:
Hoe weet ik dat ik ADHD heb?
Vraag jij je af of je ADHD hebt? Er zijn meerdere soorten ADHD met verschillende kenmerken. Aan de volgende kenmerken zou je ADHD kunnen herkennen. Laat een specialist oordelen of je ook echt ADHD hebt of niet.
- Moeite met concentreren
- Impulsief gedrag: eerst doen en dan denken
- Onrustig bewegen
- Eenvoudig afgeleid worden
- Moeite met plannen
Kan ik mij laten testen op ADHD?
Er zijn ADHD testen die jij zelf kunt maken om te kijken of je kenmerken van ADHD hebt. Deze testen zijn echter niet 100% betrouwbaar, maar kunnen wel een aanleiding zijn om je verder te laten onderzoeken. Alleen een specialist, zoals een psycholoog of een psychiater kan ADHD bij jou vaststellen.
Helpt praten met een psycholoog bij ADHD?
Een psycholoog kan helpen bij het vaststellen van ADHD, maar ook bij het leren omgaan met ADHD. Een behandeling bij de psycholoog richt zich op het leren omgaan met symptomen. Ook kan een psycholoog kind én ouders ondersteunen. Er zijn verschillende therapievormen die helpen om te leren omgaan met ADHD, zoals psycho-educatie en cognitieve gedragstherapie.
Bronnen:
[1] Nieboer, A. (z.d.). Hoe werkt het in een ADHD-brein? Executieve functies. ADHD praktijk. Via: ADHD-praktijk.nl
[2] PsyQ. (z.d.). Wat zijn de symptomen van ADHD? – PsyQ | PsyQ. Via: Psyq.nl
[3] Psyned. (2022, augustus 18). ADHD: alles wat je moet weten | Psyned. Via: Psyned.nl