Iedereen maakt wel eens een verdrietige, angstige of ronduit traumatische gebeurtenis mee in het leven. Hoe we daarop reageren en de herinneringen aan die gebeurtenis verwerken verschilt. Ongeveer 10% van de mensen die een trauma hebben, ontwikkelt als gevolg van dat trauma een stressstoornis. Dit noemen we een posttraumatische stressstoornis (PTSS) en dit kan heftige klachten opleveren en verregaande gevolgen hebben. Gelukkig is PTSS vaak heel goed te behandelen. Heb jij PTSS of vermoed je dat je dat hebt? Laat een psycholoog je dan helpen.
Wanneer heb je PTSS?
Als stressklachten na een traumatische gebeurtenis niet verdwijnen, onnodig lang aanhouden of zelfs erger worden, spreken we van PTSS. PTSS wordt vaak geassocieerd met traumatische gebeurtenissen zoals oorlogssituaties, rampen, overvallen, ongelukken of misbruik, maar in theorie is er geen enkel trauma dat ‘niet erg genoeg is’ om PTSS te veroorzaken. Zo kan een stressstoornis ook ontstaan na ziekte, een bevalling, het overlijden van een dierbare, of zelfs na een relatiebreuk of ontslag.
Klachten
Bij PTSS ervaar je klachten die te maken hebben met de herinneringen aan het trauma: flashbacks, angst of paniek, woede, of depressieve gevoelens. Vaak vermijden mensen met PTSS bepaalde locaties of activiteiten die hen aan het trauma doen denken. Ook herinneringen worden zoveel mogelijk onderdrukt en weggestopt.
In therapie voor PTSS
De behandeling van PTSS is vaak confronterend en emotioneel. Praten over het trauma en herinneringen ophalen zijn namelijk belangrijke onderdelen van de behandeling. Dat is voor de patiënt niet eenvoudig, maar wel effectief. Er zijn verschillende behandelingen voor PTSS waarvan het succes wetenschappelijk bewezen is.
EMDR
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) is een van de bekendste behandeltechnieken voor mensen met PTSS. De therapeut vraagt je hierbij op het trauma te focussen en tegelijkertijd zijn of haar handbewegingen met je ogen te volgen. Het effect hiervan is dat de herinnering aan het trauma in je hersenen van het ‘langetermijngeheugen’ naar het ‘werkgeheugen’ wordt verplaatst, maar daar eigenlijk niet genoeg ruimte en aandacht krijgt, omdat het werkgeheugen ook bezig is met de visuele stimulansen. De herinnering wordt hierdoor na afloop van de oefening in een veranderde, onvolledige of minder intense vorm weer in het langetermijngeheugen opgeslagen. Op deze manier worden de herinneringen dus minder overweldigend.
Cognitieve gedragstherapie
Binnen de cognitieve gedragstherapie worden de volgende twee methoden ook met succes toegepast op mensen met trauma.
- Imaginaire exposure: hierbij praat je met de psycholoog over het trauma en de nare herinneringen. In plaats van deze herinneringen uit de weg te gaan, blijf je erover praten. Door te leren erover te praten, krijg je steeds meer controle over de emoties die deze herinneringen oproepen. Het gevolg hiervan is dat je in het dagelijks leven steeds minder last van die emoties hebt. Ook zal je minder de neiging hebben ze te vermijden.
- Narratieve exposure: afhankelijk van het trauma is het ook mogelijk tijdens het praten over het trauma te focussen op de positieve aspecten ervan. Hierbij kan ook geprobeerd worden het trauma in de context van de rest van je leven te plaatsen en de positieve effecten ervan onder de loep te leggen. Zo herschrijf je de herinneringen als het ware, waardoor je het trauma beter een plekje kunt geven.
Professionele psycholoog voor PTSS
Het spreekt voor zich dat elke situatie, elk trauma en elke patiënt uniek is. De drempel om hulp te zoeken is voor mensen met PTSS bovendien vaak erg hoog. De behandeling van PTSS vereist dan ook maatwerk en een zeer voorzichtige aanpak. De behandeling verloopt stap voor stap en wordt volledig aangepast aan waar jij aan toe bent. Zo zal in eerste instantie vooral aandacht besteed worden aan je klachten en wordt er echt niet van je verwacht dat je direct in detail over het trauma vertelt.
Uiteindelijk zal je het trauma zelf moeten verwerken en dat is geen eenvoudig proces. Een psycholoog zal je hierbij op professionele wijze ondersteunen en begeleiden. Bij een psycholoog die gespecialiseerd is in de behandeling van trauma ben je in goede handen. Vraag direct een vertrouwd online gesprek aan met een van onze online psychologen.